Author: Opština Gacko

Muška pjevačka grupa „Sava Vladislavić“ na Saboru folklornih ansambala i pjevačkih grupa „Znatni opanak 2025“ koji je proteklog vikenda po 22 put održan u Valjevu, proglašena je za najbolju pjevačku grupu. Ovakvom odlukom žirija nisu iznenađeni, jer, kako kažu, samom pojavom i načinom interpretacije ostaju zapaženi.

„Dovoljno je reći gatačka ganga i odmah ljudi znaju šta predstavljamo i sa kakvom pjesmom i kompletom nošnje dolazimo, odmah je to što nas dovodi na prvo mjesto. Takođe, moram istaći da je predsjednik žirija, profesor Golemović, ugledni etnomuzikolog, oduševljen hercegovačkom gangom o njoj pisao u svojoj prvoj knjizi“, rekao je Lazar Okiljević predsjednik Udruženja „Sava Vladislavić“, i dodao da su pobjedu na ovom prestižnom saboru upisali i prije nekoliko godina.

Inače, festival u Valjevu okupio je preko 30 grupa i folklornih ansambala, mnoštvo ženskih grupa, solista i instrumentalista. Gačani su zadovoljni i druženjem, dobrom organizacijom, a zahvalnost upućuju onima koji su im omogućili da uzmu učešće na ovom eminentnom festivalu – Opštini Gacko i preduzeću RiTE Gacko.

Sledeća stanica za momke iz Muške pjevačke grupe „Sava Vladislavić“ je Aranđelovac, gdje će se predstaviti na velikom saboru pjevanja, a tu su i nastupi koji se organizuju u okviru nadolazećih lokalnih svetkovina.

Naučna monografija o Gačaninu, Vasilju Grđiću (1875 – 1934), jednom od najznačajnijih nacionalnih pregalaca srpskog naroda, sinoć je premijerno predstavljena publici u Gacku.

Autori monografije, prof. dr Borivoje Milošević i prof. dr Draga Mastilović, o ovoj velikoj istorijskoj ličnosti dugo su promišljali i na kraju svoja iscrpna istraživanja pretočili u jedno sadržajno djelo.

Veliko je zadovoljstvo monografiju promovisati u Gacku, u krilu društva „Prosvjeta“, jer je upravo Vasilj bio dugogodišnji lider i duša ove organizacije, od njenog osnivanja do svoje smrti 1934. godine, rekao je dr Milošević, jedan od autora.

„Monografija o Vasilju Grđiću je plod istraživanja Drage Mastilovića sa Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu i jedan dio knjige sam istraživao i pisao ja. To je jedna ideja koja je godinama tinjala kod nas u razmišljanjima, sa željom da se odužimo jednom od velikana naše nacionalne istorije, rođenom Gačaninu, Vasilju Grđiću. Koncem 19. i početkom 20. vijeka, on predstavlja zaista jednu istaknutu figuru političkog i kulturnog života Srba u Bosni i Hercegovini, posebno za vrijeme Austrougarske uprave“, rekao je Milošević.

Istakao je da je Vasilj Grđić, između ostalog, spojio Krajinu i Hercegovinu, Banjaluku i Gacko, jer mu je suđeno na zloglasnom veleizdajničkom procesu 1915/16. godine, njemu i još 155 Srba i jedan znatan dio ove monografije posvećen je njegovom stradanju za vrijeme Prvog svjetskog rata.

„Temeljna i ključna ideja je bila da Vasilja Grđića otrgnemo od zaborava i podsjetimo ne samo stručnu već i širu javnost na  veličinu i značaj ove istorijske ličnosti“, dodao je on.

Ovo je prva naučna monografija koja cjelovito i zaokruženo prikazuje život i djelo nacionalnog i kulturnog pregaoca srpskog naroda, na teritorijama gdje je srpski narod živio, rekao je dr Boško Branković, koji je ispred Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banja Luci zadužen za promociju.

„Raniji istraživači su se doticali samo dijelova njegovog života, a ovo je prvi put da imamo zaokruženu jednu monografiju – od njegovog rođenja do mladalačkih dana, političkog djelovanja, progona i kasnije djelovanja za vrijeme Kraljevine SHS. U ovoj monografiji kroz 12 poglavlja, od čega su tri uvod, zaključak, izvori i literatura, u devet poglavlja opisan je svaki minut njegovog života“, rekao je Branković.

Predsjednik SPKD „Prosvjeta“ Gacko Aleksije Grgur, istakao je da se monografija pojavila u pravo vrijeme, kako bi se lik i djelo Vasilja Grđića otrgao od zaborava u koji je počeo da pada.

„Govoriti o Vasilju Grđiću u Gacku, ali i u čitavoj Hercegovini, znači govoriti o borcu za slobodu u kontinuitetu, za kulturna prava, za Prosvjetu, za sve ono što je srpskom narodu bilo ugroženo u vremenima Austrougarske. Ova Monografija se pojavila u pravo vrijeme da njegov lik i djelo otrgne od zaborava u koji je počeo da pada. Zato se nadam da će ona „baciti“ svjetlo na tu znamenitu ličnost, a nama u odboru „Prosvjete“ velika je čast time što organizujemo ovo veče, s obzirom da je Vasilj Grđić bio dugogodišnji sekretar Srpskog prosvjetnog i kulturnog društva „Prosvjeta“ i neko ko je sebe neumorno davao na tom polju“, istakao je Grgur, dodajući da ovaj događaj čini većim činjenica da se prije 20-ak dana navršilo 150 godina od njegovog rođenja, te da ovom promocijom obilježavamo i taj jubilej.

Autori se nadaju da će pričom o Vasilju proputoviti i druge srpske sredine u Hercegovini.

Organizatori promocije bili su SPKD „Prosvjeta“ Gacko, Udruženje istoričara Republike Srpske i Narodna biblioteka Gacko, dok su Udruženje arhivskih radnika Republike Srpske i Arhiv Republike Srpske izdavači ovog značajnog djela.

U nedelju, 27. aprila sa početkom u 20 časova, u Parohijskom domu u Gacku biće priređeno predstavljanje knjige „Blagoje Jovović srpski heroj u vučijoj jazbini“, autorke Marije Jovović.

Knjiga o Blagoju Jovoviću, čovjeku koji je 1957. godine u Argentini izvšio atentat na Antu Pavelića, dobila je svoj nastavak koji će gatačkoj publici predstaviti autorka knjige, njegova kćerka Marija Jovović.

Materijal za drugi dio knjige bili su obimni arhivski podaci koje je autorka prikupljala u periodu od pet godina. U nastavku očeve biografije fokusirala se na period samog izvršenja atentata na jednog od najvećih zločinaca Drugog svjetskog rata.